Verhalen over Wageningen in de Tweede Wereldoorlog
Ieder jaar wordt er op 5 mei in het hele land de Dag van de Vrijheid gevierd. In Wageningen heeft deze dag een speciale betekenis, omdat hier in 1945 de capitulatie is getekend in Hotel ‘De Wereld’. Inmiddels leven wij hier in Nederland al meer dan 60 jaar in vrede. Oorlog is iets wat niet alleen ver van ons afstaat, het is ook iets wat moeilijk voor te stellen is. Het is des te belangrijker ons te blijven realiseren dat oorlog niet altijd iets is van ver weg, maar ook hier heeft plaatsgevonden.
De mobilisatie
Op dinsdag 29 augustus 1939 lazen de inwoners van Wageningen het officiële mobilisatiebericht. De lichtingen dienstplichtige militairen 1924-1938 kwamen onder de wapenen. Begin september kwamen de eerste soldaten in onze stad. Ze werden ondergebracht in scholen, pakhuizen, en boerderijen…lees verder
Evacuatie
Door de dreigende oorlog werd op 29 augustus 1939 door de Nederlandse regering een algehele mobilisatie afgekondigd. Indien Duitsland ons land zou aanvallen, zouden troepen aan de grens voor vertraging zorgen. De hoofdverdediging zou gevoerd worden bij de Grebbelinie en de Gelderse Vallei… lees verder
Verwoesting stad
Tijdens de tweede wereldoorlog heeft de stad zwaar onder vuur gelegen. In mei 1940 werd een groot deel van het centrum verwoest door eigen artillerie, die de Duitsers vanaf de Grebbeberg had bestookt. Vrijdag 17 mei keerden de eerste bewoners in tien schepen huiswaarts… lees verder Diefstal bevolkingsregister
In de nacht van 2 op 3 januari 1943 werd in Wageningen, als eerste gemeente in Nederland, het bevolkingsregister ontvreemd. De ‘diefstal’ is grondig en met beleid uitgevoerd. In een raam aan de achterzijde van het gemeentehuis, bij een ommuurde binnenplaats, werd een ruitje ingedrukt.… lees verder
Bominslag Beekstraat
Op vrijdagavond 26 maart 1943 hoorde vrijwel iedereen in Wageningen een geluid alsof er een groot vliegtuig met de motoren op volle kracht over de stad vloog. Angstig doken mensen ineen, of doken onder de tafel. Er volgde een zware explosie. Achttien huizen in de Beekstraat en omgeving werden totaal verwoest… lees verder Aanslag Iprenburg
De NSB-er Cornelis Iprenburg heeft veel kwaad werk verricht. Hij was medewerker van de Dienststelle der Sicherheitsdienst in Arnhem en werkte nauw samen met de Wageningse NSB-commissaris van politie Versteeg. Iprenburg had zich ingedrongen in de O.D. van Wageningen… lees verder Vliegeniers over de Rijn
Niet alle “gliders” kwamen op hun bestemming terecht. De ondergrondse had op de begraafplaats aan de Oude Diedenweg te Wageningen een prachtige schuilplaats gebouwd in de zomer van 1944. Daar werden ook piloten en parachutisten heengebracht, voordat zij over de Rijn gezet konden worden naar het vrije zuiden… lees verder Bominslag Veluvia
Op 21 januari 1944 vielen twee bommen in de tuinen van de woningen op de hoek August Faliseweg en de Veluviaweg. Hierbij vielen 2 doden (een bewoner en een bezoeker van de Eekmolenweg 13) en raakten 4 personen gewond… lees verder Onderduikers
Eltien en Neeltje Krijthe studeerden aan de Landbouwhogeschool en woonden sinds 14 november 1927 in de bovenwoning van de boerderij “De Wolfswaard”. Na het afstuderen bleven beiden in Wageningen in het landbouwkundig onderzoek werken. Al vanaf het begin van de bezetting waren ze betrokken bij klein verzetswerk… lees verder Bombardement Sahara
Op zondag 17 september 1944, voorafgaand aan de luchtlandingen van de Slag om Arnhem, kwam een bommenregen neer op de wijk Sahara. Hierbij vielen 35 doden en werden 14 mensen zwaar gewond, waarvan er 4 later overleden. Eén persoon bleef vermist… lees verder Luchtlandingen
Noodlanding glider Op maandag 18 september 1944, de tweede dag van de grote luchtlandingen, moest een glider een noodlanding maken in de uiterwaarden langs de Veerweg naast het steenovenpad. Het toestel was zwaar beschadigd. Van de zes Engelse militairen bleken er drie min of meer ernstig gewond te zijn… lees verder Evacuatie en terugkeer
Professor dr. ir. Anne van den Ban (1928) was 16 toen Wageningen in 1944 voor de tweede maal werd geëvacueerd. In een terugblik op de oorlogsjaren worden een aantal jeugdherinneringen opgehaald en verteld hij over de tweede evacuatie van Wageningen. De familie van den Ban vond toen huisvesting in een boerderij in de omgeving van Lunteren.… lees verder
Tweede evacuatie
De oorlog vlak bij huis – de dood van Tonnie Eimers (12 jaar) Na de luchtlandingen van 17 september 1944 bezetten Engelse en Poolse troepen de Betuwe. Van hieruit werd Wageningen beschoten, Duitse artillerie vuurde terug. Wageningen was opnieuw frontstad geworden en de bewoners moesten voor de tweede keer evacueren… lees verder Voedselopslag Nude / operatie Faust
Vlak voor de bevrijding werden in bevrijd gebied enorme hoeveelheden voorraden voor het westen aangelegd van biscuits, blikken vlees, vet, gecondenseerde melk, suiker en zout. Het wachten was op toestemming om het voedsel te verdelen in bezet gebied. Op 1 mei konden de voedseltransporten formeel beginnen… lees verder Capitulatie
De officiële capitulatie besprekingen begonnen op zaterdagmorgen 5 mei om 11.00 uur in Hotel “De Wereld”. Dit eerste contact tussen luitenant-generaal Foulkes en de Duitse Chef-Staf Generaal Reichelt werd bijgewoond door de chef-staf brigade-generaal Kitching, Prins Bernhard (als vertegenwoordiger van de Binnenlandse Strijdkrachten) en een tolk … lees verder Oorlogsherinneringen
Herinneringen aan de oorlog, door Bep Torkington-Kreszner, Brisbane (Australië) Het paard van Hendriks, onze melkboer, heette Nellie, en waarschijnlijk begreep ze niets van alle drukte. Maar in oktober 1944 vervulde ze een hele belangrijke rol.… lees verder